EKOLOJIK TAS BIR EVIN ANATOMISI

“Bir ev projesine girisecekseniz bu yaziyi okumanizi siddetle tavsiye ederim…”

Nisan ayinda Tunus’ta bir gastronomi etkinliginde juri uyesi olarak davet aldigimda Amerika’nin soguk kisindan sicak Akdeniz’e donme duygusu beni fazlasiyla heyecanlandirmisti. Atlantik Okyanusunu asip Akdeniz’e kadar gelmisken ugrayip evimin durumunu da bir gormek istedim. Gectigimiz kis boyunca bolgede meydana gelen irili ufakli depremlerde ufak tefek hasarin varligindan haberdardim. Hazir ise baslamisken hizimi alamayip yarim kalmis, ertelenmis diger islere de girisecegimden ise habersiz.

Bu yazinin amaci alinan derslerin paylasilmasi. Sifirdan bir ev yaptiysaniz, hele bu isi kirsalda, kisitli is gucu ve limitli bir butce ile yapmayi becerdiyseniz illaki eksik kalan, icinize sinmeyen birseyler olacaktir. Olmayan seylerin farkinda olsaniz dahi farkettiginiz anda duzeltememis, o an icin idare edecegini dusunmus olabilirsiniz. Ama inanin, bir seyin en basinda dogru olmadiginin farkindaysaniz o sey yillar icerisinde gozunuzde buyur de buyur, ilk firsatta onu duzeltmek arzusu ile yanar tutusursunuz. Iste benim suan yasadiklarimin ozu de bu. Bunun icin en onemli sey birseyi en basinda dogrusunu yapmaktir tabiki. Bunun icin bu surecin iyisi ve kotusu ise her evresini yasamis olan birisinden kissadan hisseleri aktarmak istiyorum. Bir ev projesine girisecekseniz bu yaziyi okumanizi siddetle tavsiye ederim…

Blogumun eski yazilarina bakacak olur iseniz detaylari goreceksiniz ama yine de 2012 yilindaki evimin yapim sureci ile ilgili gecmis faaliyetlerimden haberdar olmayanlar icin kucuk bir ozet ve ilk bolum ile ilgili alinan dersleri aktarayim once. Evim Canakkale’nin guneyinde, Assos yakinlarinda kucuk bir koyde. Aldigimda uzerinde yikik bir deve dami, yikik bir ahir ve yikik iki goz ev vardi. Mimari proje oncesi ekolojik ev mimarisi ve bir evin ekolojik olmasi icin gerekli prensipleri derinlemesine calistiktan sonra Canakkale’de, yerel tas mimarisi konusuna hakim degerli bir mimar arkadasimizla proje cizimine ve yasal izinler icin gerekli diger calismalara basladik. Arazimiz uzerinde hali hazirda eski yikik tas evler vardi. Mevcut evleri tamir ederek yasam tarzimiza elverisli olmayan kucuk bolmelerden olsacak bir yerleske yaratmaktansa monoblok, kale gibi yuzyillarca ayakta kalacak sifirdan bir ev yapmayi tercih ettik. Mevcut binalarin taslarini sokup dis bahcede topladik ve kullanabildigimiz tas temelleri ve saglikli gorunen basi dirsekleri muhafaza ettik; cunku sevgili mimarimizin deyisi ile tas bir binanin temellerinin oturmasi uzun yillar suren bir surec ve neredeyse bir asir oncesi insa edilmis, kaya uzerine oturtulmus bu yapilarin temelleri sapasaglam yerine yerlesmis ve muhafaza etmek dogru bir hal tarzi. Mevcut yapilarin roleve calismasi yapildi ve eski binalarin konturlari yani tas temeller muhafaza edilerek yeni evimzin ilk iki boyutunun sekli ortaya cikti. Sonrasinda da evin ucuncu boyutu ve ic yerlesiminin sekillenecegi mimari planlama asamamiz basladi. Basarili bir proje oncesinde dogru planlama cok onemli olmakla beraber bu surec yasal islemleri baslatmak icin de gerekli bir adim.

Gelin bir ev projesine baslarken atilacak adimlara ve alinan derslere birlikte bir goz atalim;

1. Gayrimenkulunuzun imar durumunu daha alim asamasinda mutlaka inceleyin. Ev yapimi icin ihtiyaciniz olan yasal izinleri alabilmaniz icin birinci kosul arazinizin imar durumunun konut yapimina uygun olmasidir. Yasal izinleriniz icin gerekli olan mimari proje, zemin etudu, statik, elektrik ve mekanik proje, vs gibi surecleri ve yasal izinler icin basvuru ile ilgili islemleri sizin adiniza yurutecek teknik bir insan edinmeniz konusu cok onemli; bu bir mimar veya insaat muhendisi olabilir; gelecekte icinde mutlu yasayacaginiz bir planlamak bolumu ne kadar keyifli ise bu isin yasal izin surecleri o kadar keyifsiz maalesef...

Yasal izinleri sorunsuz bir sekilde aldiniz, sira geldi evinizin insa asamasina. Cebinizdeki paranin hesabini bilebilmek adina isin baslangicinda birilerinin cikip size bu evi anahtar teslim su kadara yaparim demesini duymak istiyorsunuz. Ozellikle tas ev yapacaksaniz tas isciligi zahmetli ve masrafli bir surec. Duydugunuz rakamlar ilk etapta gozunuzu korkutabilir. Kirsalda iseniz ve fazla alternatifiniz yok ise bunun icin bolge disindan muteahitler dahi getirebilirsiniz. Ben oyle yaptim maalesef. Benim yaptigim en buyuk hata Turkiye’deki adalet sistemine guvenmek oldu. Disaridan getirdigim usta ile ise senetli sepetli, sozlesmeli olarak basladim. Sandim ki avukatim kanali ile hazirlanmis kapi gibi sozlesme beni korur. Ama isin rengi oyle degil. Sonuc husran, yarim kalmis is, hicbir zaman geri alamayacaginiz kaptirdiginiz paraniz, hukuki surec ile kaybedilmis zaman, vs. vs.

Anahtar teslim is, halk deyimi ile "Goturu" yapmak konusunda cok guvenilir birilerini bulmak zorundasiniz ve malzeme secimi konusunu en basta belirlemis, kagida dokmus, yapim asamasinda da kontrol etmis olmaniz cok onemli. Kotu malzeme ile yapilmis ev size bir omur dertten tasadan baska birsey vermeyecektir.

2.  Yola kimin ile cikacaginiza cok iyi karar verin. Yerel insanlarla calismak yapacaginiz en dogru secim olur. Kucuk yerlerde herkes birbirini tanir, sorun, sorusturun, yaptigi islere bakin, isverenleri ile gorusun, En ucuzunu degil en iyisini bulmaya gayret gosterin. Unutmayin, dogru yapilmamis bir ev icinde yasadiginiz muddetce size uzebilir. Ileride tesbit edeceginiz problem sahalarini cozumlemek daha zahmetli ve daha pahali olabilir. Hedef her daim yaptigi isin arkasinda duracak, ilerleyen zamanlarda tesbit edeceginiz problemlerde gelip sorunu cozecek durusa sahip dogru ustayi bulabilmek. Yerelden sasmayin. Kanunlar size ve paranizi hicbir sekilde korumuyor ve guvence altina almiyor. Kendi kendinizi korumak durumundasiniz.

Evinizin projesi cizildi, yasal izinleriniz alindi, eviniz keyifli bir sekilde insa edildi. Sira geldi ince detaylara; sizi en cok yoracak ama bir o kadar da keyif verecek bir asama bu. Dogru malzeme secimi konusu cok onemli. Bu konuda deneyimli dostlarinizla konusun, okuyun, inceleyin, arastirin. Ve son asama da evinizde zaman gecirin ve  yasadikca gordugunuz eksikleri ve ihtiyaclari not edin. Kagit uzerindeki planlama ile gercek durumlar ortusmeyebilir. Benim bu son haftalarda yapmis oldugum bu idi. Icerisinde yasadikca tesbit ettigim problem sahalarini, boyle olursa daha iyi olur dedigim detaylari cozumledim bu periyotta. Bunlar ev ici ve ev disi yasam alanlarim ve peysaji da etkileyen estetik detaylar.  Yapim surecinde idare eder sandigim tas duvarlarin derzlenmesi, dis bahcede kendi dosedigim kayrak taslari, ic bahcede kullandigim cakil taslarinin ve yurume yolu olarak serpistirdigim kayrak taslarinin pratikte kullanisli olmadigini tesbitim, kapimim onunun yani sokagimin ne yaparsam yapayim pis goruntusu, vs. Bunlari cozumledim bu sefer. Ve gecici olarak yaptirdigim asma kattaki yatakodamin banyo tuvaletine ve mutfagima da geldi sira nihayet.

3.  Projenizin sonunda sabriniz, zamaniniz ve paraniz kalmamis olabilir. Dusuk maliyetli gecici cozumlerle problem cozun ve yasadikca gercek ihtiyaci gordukce en ince detayina kadar inceleyip planladiktan sonra icinize sinecek nihayi cozumleme yoluna gidin. Bir omur keyifle kullanacaginiz mekanlar olusturun. Ve omrunuzun sonuna kadar keyifle yasayin o guzel mekanlarda…

SONUC: Eviniz sizin tum hayatinizin sekillenecegi, ailenizle ve dostlarinizla hayatinizin en guzel zamanlarini gecireceginiz, hayat tarzinizini, zevkinizi, kisiliginizi yansitan yerler. Inanilmaz zaman ve butce istiyor. Sarfettiginiz emegin ve paranin karsiligini gormek en tabi hakkiniz. Yolunuza her turlu zorluklar cikacaktir, yilmayin, sonunda kazanan siz olacaksiniz. Hersey bittiginde, ayaklarinizi uzatip “bu benim eserim” demek dunyanin en guzel seyi. Cekinmeyin, bu surecten gecen insanlara ulasin, eminim onlarin cikarttigi derslerden sizin de payiniza dusen birseyler olacaktir.

Evimin dekorasyon bolumune gelemedim hala bu arada; tam zamanli yasamadigimiz icin dekorasyon ile ilgili devam etmekte olan surecler var; misafir tarafindaki kitchenette tarzinda biraktigimiz bahce mutfagimizin coffee/kokteyl barina donsuturulmesi, ortada kalan calisma alani ve kitapliklarin daha fonksiyonel ve estetik cozumlenmesi, ic bahcede kaya bahcesi uzerine insa edecegimiz tastan jakuzi, vs. 

Kissadan hisse; beni taniyanlar bilir, her turlu sorunuz ve sorununuz icin cekinmeden ulasin bana, bilgi ve tecrubenin paylasilmasi gerektigine inananlardanim. Kolayliklar ve esenlikler dilerim…